‘De vroolijke tocht’: rij in gedachten door het Frankrijk van 1911 en tel je zegeningen

“De groote, gróóte gave van de auto is, dat men er mee komt in plaatsen, waar men anders nooit aan denken zou heen te gaan. Wie zal zich de moeite getroosten drie kwart van een dag in een kruipend locaaltreintje te verboemelen om ergens een streek of stadje te bezoeken, waar misschien wel een aardig, pittoresk gezicht, maar misschien ook een saaie teleurstelling wacht?”

*** Klara (podcast)

Cyriel Buysse is een Vlaamse schrijver uit de 19e eeuw. Hij schreef het verhaal ‘Een Vroolijke Tocht’ over een rondrit per ‘automobiel’ door het Frankrijk van 1911. De Belgische fotograaf Michiel Hendrickx reed deze route in 2011 na en maakte de balans op in een boeiende podcast. Als luisteraar volg je het spoor terug. Af en toe leest hij voor uit het boek van Buysse. Zoals altijd bij Klara is de soundscape fantastisch. We horen op de achtergrond het motortje pruttelen en we luisteren naar volledig afgespeelde Franse liedjes. Binnen de kortste keren zit je er helemaal in. Bijna naast Buysse, op de stoel van de bijrijder – met de wind in je gezicht en op je schoot een plaid tegen de kou. Het is misschien nog leuker om, voor het beluisteren van de podcast, het boek van Buysse te lezen (=via DNBL te downloaden als e-pub).

Met een licht ironische toon doet Hendricxk verslag van de veranderingen in het landschap, de provincie-stadjes en de verschillen met het huidige Frankrijk. Als francofiel is Hendricxk thuis in het Franse leven en kent hij de verhalen achter het landschap. Soms is er niets veranderd. Maar soms bestaat de situatie die Buysse beschrijft niet meer. Wanneer Buysse het provincieplaatsje Grasse (bekend vanwege zijn parfumhuizen) bezoekt ziet hij overal bloemenvelden. Op het moment dat Hendrickx de stad aan doet ziet hij alleen lelijke fabriekshallen. Parfum wordt anno 2011 volledig synthetisch gemaakt. Vanuit dit perspectief kun je de podcast ook zien als een verhaal over hoe technologie onze samenleving heeft veranderd.

Titel:  “Een Vroolijke Tocht
Beoordeling:  ****
Genre:  podcast
Boek: De vroolijke tocht van Cyriel Buysse (=via DNBL te downloaden als e-pub)
Maker: Michiel Hendryckx (remake van boek Cyriel Buysse)
Uitzendkanaal: Klara

Buysse was een van de eerste, trotse autobezitters in België. Hij had een een “open model” Minerva met vier cilinders en een topsnelheid van 80 kilometer per uur. Maar gezien de toestand van de weg honderd jaar geleden haalde hij een gemiddelde van 40 km/u tijdens zijn tochten door Frankrijk. Het is ontroerend om te lezen hoe hij met kinderlijk enthousiasme over de zegeningen schrijft van deze nieuwe uitvinding, die natuurlijk destijds alleen door de elite kon worden aangeschaft.

Een draaitje aan den slinger en weg is hij, naar betere oorden.

Buysse schrijft:
“De groote, gróóte gave van de auto is, dat men er mee komt in plaatsen, waar men anders nooit aan denken zou heen te gaan. Wie zal zich de moeite getroosten drie kwart van een dag in een kruipend locaaltreintje te verboemelen om ergens een streek of stadje te bezoeken, waar misschien wel een aardig, pittoresk gezicht, maar misschien ook een saaie teleurstelling wacht? De auto vindt die plekjes op zijn weg; zij komen vanzelf naar hem toe; en vindt hij ze niet aardig, hij hoeft er niet te blijven, niet te wachten op een of ander tragen, problematischen spoortrein: een draaitje aan den slinger en weg is hij, naar betere oorden.”

Vroeger moest je schakelen en begon de auto te ronken en te trillen als je snelheid maakte

Je zou de podcast ook kunnen zien als een oefening in dankbaarheid. Het naturalistische proza van Buysse (de literaire stroming waarin men meer oog had voor de gewone man en het alledaagse leven) is daar uitermate geschikt voor. Wanneer je nu in je Tesla het elektriciteitspedaal indrukt en geruisloos naar een snelheid van 120 km/u zoeft, sta je er niet bij stil hoe bijzonder dat eigenlijk is. Vroeger moest je schakelen en begon de auto te ronken en te trillen als je snelheid maakte. En in de begintijd van de auto was men al blij wanneer je zonder ‘platte’ banden de plaats van bestemming haalde.
Het is ontroerend hoe Buysse in Zuid-Frankrijk beschrijft hoe hij met zijn automobiel de bergen intrekt en hoe zijn voertuig proestend en kuchend boven komt op een berg. De top bereiken was toen een moment om uit te stappen en van het uitzicht te genieten. Nu rij je gewoon naar boven met je auto: onhoorbaar, onvoelbaar en vooral: zonder dankbaarheid dat je de top hebt gehaald.

Your Header Sidebar area is currently empty. Hurry up and add some widgets.