De Geheugen Groeve op mijn zolder

ACHTERWERK toen het nog gewoon achter op de VPRO-gids stond en niet in de kast. De VPRO-gids viel bij ons elke week op de mat. Die covers waren magisch. Nu ik er doorheen blader op een archief-site heb ik zelfs de illusie dat ik mij covers kan herinneren uit mijn middelbare schooltijd. Deze cover bijvoorbeeld uit 1983, een themanummer over de toekomst. Alsof ik hem gisteren nog gezien heb in onze krantenbak. Met een radio-uitzending ‘dagboeken van luisteraars over 6 februari 2013’. God, die zou ik nu nog wel een keer willen horen.
Zondagavond was een VPRO-avond
Toen in 1983 gebruikte ik die kleine gids ook echt als een gids om je TV-avond te plannen. Het is nog de tijd dat we een omroepster hadden die achter een tafeltje vertelde wat je die avond op Nederland 1 of 2 kon zien. En daar ging je natuurlijk niet op wachten. Volgens mij was de VPRO de enige omroep die het programma van die avond gewoon in een leader met een voice over vertelde.
In 2021 is de VPRO-gids voor mij een van de weinige bladen waar ik nog met mijn vinger door heen blader en geniet van de cover als hij op de mat ligt. Altijd bijzonder. Ik haal er nu waardevolle tips uit van het film- en docu- aanbod van Netflix, Prime etc. Als TV-gids gebruik ik hem nooit meer omdat ik natuurlijk ook niet live televisie kijk. Altijd via NPO-start of uitzending gemist. Trouwens: de digitale versie van de gids is ook niet slecht, zeker nu mijn buurt- en verre familie-genoot Jesse Burkunk daar de scepter zwaait…
Maar dan dat binnenwerk van de gids in 1983. Dat is schrikken. Dat zwart-wit. Jezus, wat saai. Ik kan het mij gewoon niet voorstellen. Het lijkt wel uit de stencilmachine gevallen. Wat een verschil met nu. Maar lettertype en inhoud weer heel herkenbaar. Ook de column van Jan Blokker op pagina 2. Lekker zuur. En die inhoudsopgave. Toen was de wereld nog compact en begrijpelijk…


Vaste prik in huize Burkunk: Koot & Bie op zondagavond
Vroeger was de zondagavond een VPRO-avond. Het hele gezin zat dan voor de buis. Met om 08.27 Koot & Bie, Wim T Schippers met Sjef van Oekel (reeds!), journalistieke programma’s als Gouden Bergen en Diogenes (altijd gefilmd door een voorruit, terwijl het regent en de wissers over het raam bewegen) en absurde humor met Monty Python Flying Circus en Herenleed. Veel verder terug kan ik mij nog Barend Servet herinneren maar toen was ik echt te klein om daar iets van te begrijpen. Vreemd hoe dat toch in je geheugen zit verankerd. Net zoals ‘Het Gat van Nederland’. Dat kan ik nooit bewust gezien hebben. Ik weet wel dat ik mij altijd angstig afvroeg waar dat gat van Nederland dan zat: ik stelde me een soort levensgrote kuil voor waar je in de aarde kon vallen. Heel eng.
En die beeldmerken…
Nu we toch echt nostalgisch bezig zijn (ik voel me altijd een beetje bezwaard want het is niet hip om te mijmeren over het verleden als een oude zak) toch maar een een kiekje van alle logo’s. Toen ik als kind de VPRO leerde kennen, begin jaren ’70 was het logo van Drupsteen natuurlijk in zwang. Ik kan mijzelf de openingstune herinneren als de VPRO-avond begon. Drijvende wolken en dan die stem van die jongen met die bakkebaarden? (was dat Ad ‘s Gravenzande?) en volgens mij kwam er dan een rookpluimpje uit de swush van de O?
