pained_bird_vrouwen
Home » waardevol » ‘The painted bird’: gitzwart beeld van de aard van de mens (****.)

‘The painted bird’: gitzwart beeld van de aard van de mens (****.)

Prachtige film over de zoektocht van een klein jongetje naar affectie en acceptatie.

We volgen een klein, kwetsbare jongen op zijn tocht naar huis. Hij is kennelijk door zijn ouders ergens op het platteland achtergelaten. Het is niet duidelijk in welk land precies. Ook niet exact in welke tijd. De sfeer op het platteland is primitief, agressief en bijgelovig, zodat je makkelijk zou kunnen denken dat dit de negentiende eeuw is. Op het moment dat hij Duitse en Russische soldaten ontmoet wordt wel duidelijk dat we aan het eind van de Tweede Wereldoorlog leven, ergens in Polen of Tsjechië. Alle ontmoetingen lopen fataal voor het mannetje af: steeds wordt hij – op gruwelijke wijze- verminkt en uitgestoten. Zoals een geverfde vogel wordt dood gepikt als hij terug wordt gezet in zijn nest. Uiteindelijk belandt het mannetje bij zijn echte Joodse vader, die op de vlucht blijkt te zijn voor deportatie.

Titel:  The Painted Bird (oktober 2020)
Beoordeling:   ****.
Genre:  film
Regie: Václav Marhoul  
Cinematografie: Vladimír Smutný
Uitzendkanaal: bios

De beginscène van ‘The painted bird’ blijft lang op je netvlies staan. Een lief jongetje heeft zich buiten het erf gewaagd van het boerengezin waar hij verblijft. In deze vijandige wereld wordt hij bruut in elkaar geslagen door andere kinderen. Zij pakken een marter van hem af en steken het beest in de brand. De brandende marter loopt in paniek rondjes, tot hij verkoold is. Thuis krijgt het jongetje te horen ‘dat het zijn eigen schuld is’ omdat hij zich buiten het erf heeft begeven. Huilend begraaft het jongetje de verkoolde marter.
Deze ontmoeting is exemplarisch voor de rol die de buitenwereld speelt in het leven van het jongetje. De boerenvrouw, die hem kennelijk heeft opgenomen want zij verzorgt hem, sterft op een avond in haar stoel, waardoor het jongetje gedwongen is op pad te gaan. Wat nu volgt is een reeks van ontmoetingen die steeds ingeluid worden met mysterieuze titels als ‘De molenaar’, ‘De vogelman’ of ‘Hans’.
Alle mensen die hij ontmoet blijken egoïstische, agressieve en liefdeloze bruten. Elke keer hoop je als kijker dat dit keer het persoon iets meer affectie toont voor de kleine jongen maar elke keer kom je bedrogen uit. Hij wordt geslagen, verkracht en steeds weer uitgestoten. Zelfs een humane priester (opvallend rol van Harvey Keitel) verkoopt het jongetje voor een paar flessen drank aan een van zijn kerkgangers die hem vervolgens misbruikt.

Zwart-wit toont de ware aard van de mens nog beter

Wat mij vooral opviel bij deze volledig in zwart-wit geschoten film was het volledig ontbreken van menselijkheid en liefde. En hoe je uiteindelijk als kijker naar kleur en warmte gaat verlangen. Het effect van iets niet tonen is enorm. Gerard Reve heeft eens gezegd dat een goede schrijver de belangrijkste emoties niet volledig moet beschrijven, waardoor ze tijdens een verhaal voor de lezer meer voelbaar of invulbaar worden.
Zelfs het vissersvrouwtje waar het jongetje belandt, en die hem met enige genegenheid lijkt op te nemen, blijkt toch weer een compleet gestoorde vrouw die hem vernedert door seks te hebben met haar geit in plaats van met hem. Als hij uit wraak de geit onthoofdt en de kop door het raam van haar hutje gooit, denk je: ‘net goed, kutwijf’. Je bent als kijker partner-in-crime geworden. En dat is knap van de regisseur. Hij neemt je mee in deze verkenning van de ware aard van de mens. Volgens Kosinksi, de schrijver van de roman waarop de film is gebaseerd, was deze ware aard niet echt om over naar huis te schrijven. Dat is natuurlijk aan de kijker om te beoordelen.

🦷🦷🦷🦷🦷 tips over kunstwerken die een overweldigende en duurzame ervaring achterlaten die het leven ietsje mooier maken…

Blader door alle onderwerpen

Snel bladeren