MarlinBekijk de Geheugen Groeve op mijn zolder
Pure nostalgie: ‘s avonds op je wekkerradio naar het VPRO-programma ‘Pandemonium’ luisteren. De typische stem van Wim Noordhoek die de avond aan elkaar praat…
Ik stelde mij een bruin café voor in Amsterdam, waar temidden van bier en sigarettenrook, om de beurt ‘echte’ schrijvers een verhaal voorlazen. Een fantastische beeld waar een puberbrein met schrijverambities op hol van slaat. De nasale stem van Biesheuvel, het gedragen, overdreven stemgeluid van Johnny ‘The Selfkicker’ en de stuntelige, breekbare stem van Campert. Wat had ik graag daar live bij willen zijn. Maar ik lig in mijn bed. Het is 1983. Ik ben 17 jaar. Een snotneus. Alles moet nog beginnen.
Volgens mij startte het programma ‘Het Pandomonium’ van VPRO-radio al voor 1984. Ik weet zeker dat ik er in de avond naar geluisterd heb. Toen was het nog niet om 17:00 in Eik en Linde. Wim Noordhoek zegt in bovenstaande radiouitzending na dat fantastische ANP Journaal met nog een melding voor de scheepvaart (NW 5): ‘Rechtstreeks uit het Theatercafé T D’. Ik kan echter niet reconstrueren op het web welke kroeg dat was in Amsterdam. Later werd het kennelijk de bovenzaal in Eik en Linde, na een uur Ischa.
Ik luisterde er met rode oortjes naar terwijl ik al in bed lag. Een schrijver viel op. Een vreemd, mannetje met een enorm nasale stem en een hele ouderwetse, breedsprakige stijl. Archaïsche woorden als ‘nagenoeg’, ‘desalniettemin’ en ‘derhalve’. Zijn naam: Maarten Biesheuvel. Wat een absurde verbeeldingskracht. Biesheuvel was grote fan van de Russische schrijvers uit de 19e eeuw. Zijn verhalen gingen overal naar toe. Hij vertelde over zijn avonturen op de Grote Vaart waar hij als ketelbinkie aanmonsterde. Hij stond dan op het achterdek en zag plotseling een brommer op zee rijden. Ik was gefascineerd door die man. Elke week hoopte ik dat hij weer een verhaal zou voorlezen in Pandemonium. Het radioprogramma had meer vaste gasten: Johnny van Doorn natuurlijk maar ook Remco Campert.
“Ik stak alvast een Hajeniussigaar op.”
Scroll langs het eerste item, het hoorspel van ‘Frisse Jongens’, direct naar de eerste schrijver J.M.A. Biesheuvel die het verhaal ‘Koran’ voorlees.
We horen gestommel en vervolgens zijn kenmerkende, nasale stem :
‘Mag ik hier zitten?’
‘Een half jaar geleden was ik op bezoek bij mijn uitgever en zijn vrouw, we zaten te eten, de wijn was lekker, de sla met geitenkaas had ik nog nooit gegeten. We hadden het over van alles en nog wat: het doodbloedend feminisme, het vandalisme in de grote stad, het rassenvraagstuk… We zaten aan het dessert en ik stak alvast een Hajeniussigaar op.”
– verhaal door Maarten Biesheuvel: ‘Koran’;
– muziek van schrijvers Lévi Weemoedt en Hans Dorrestijn en
de Buitenband: ‘Broze grassen’, ‘Het jagerslied’, ‘Sombrero’,
‘Onthouding’, ‘Weemoedt’s Herfst Cantate’, ‘Nocturna’;
– verhaal door schrijver Remco Campert;
– verhaal door schrijver en dichter Johnny van Doorn.
