Hoe reageert een aap op een menselijk begrip als ongelijkheid?

***** (YouTube)

Wat gebeurt er als een aap met ‘ongelijkheid’ wordt geconfronteerd in een laboratoriumsitatie? De aap wordt boos en wil ook hebben wat de andere aap heeft. Wanneer we even zo vrij zijn om dit naar menselijk gedrag te vertalen (apen zijn immers evolutionair onze neefjes): wat gebeurt er als een mens geconfronteerd wordt met de handige hoge drukspuit van de buurman? Hij wordt ongelukkig en hij wil er ook een hebben…

Titel: Twee aapjes, ongelijk beloond
Beoordeling: ****
Genre:  Webinar
Spreker:  Bioloog en etholoog Frans de Waal
Uitzendkanaal: YouTube (TedX, 16 min)

Omdat ongelijkheid onder mensen een (natuurlijk) gegeven is zal de egalitaire samenleving daarom altijd een illusie blijven. Niemand berust in zijn lot als de ander meer heeft. Of je zult een geraffineerd systeem van repressie moeten implementeren of nieuwe mensen van baby af aan moeten conditioneren in wek-flessen zoals in het Soma-paradijs van Huxley.

TEDx van Frans de Waal over ongelijkheid

Het is allemaal te snel geconcludeerd natuurlijk maar deze waardevolle TEDx van Frans de Waal zet je aan het denken. Hij ging in 2011 viral (5.2 miljoen views) en maakte de Waal wereldberoemd. De auteur Harari gebruikte de video in de opmaat tot zijn conclusie over hoe machtsmechanismen werken in ongelijke, totalitaire samenlevingen.

Het filmpje maakte veel los. Niet alleen wat betreft de discussie over ongelijkheid (heeft een aap een moreel bewustzijn?) en in hoeverre apengedrag representatief kan zijn binnen dit experiment voor mensengedrag. Dat stukje komkommer dat door de kamer vliegt is echt voer voor gedragswetenschappers en filosofen.